HITZAURREA
Erregelamendu hau sektore pribatuan edo sektore publikoan beren kontura edo besteren kontura lan egiten duten Industria Ingeniaritza Teknikoko profesionalei aplikatuko zaie, jarduera hauetan
Industria ingeniari teknikoaren lanbidean aritzeko legez ezarritako eskurantzak eskatzen ahal diren guztietan.
Industria Ingeniari Teknikoaren legezko eskurantzarik gabe egin daitezkeen guztietan, profesionalak Industria Ingeniari Teknikoaren bermearekin egin behar dituenean, bai sinatutako agiriaren bidez, bai egitatezko jarduketaren bidez, besteren konturako profesionalek egindakoak barne, nahiz eta horiek enpresa enplegu-emailearen barrukoak soilik izan.
1. artikulua.- Elkargoko kide egin beharra.
Industria Ingeniari Teknikoaren lanbideari dagozkion ekintzak egiteko, ezinbestekoa izango da Espainiako Industria Ingeniari Teknikoen Elkargo Ofizial bateko kide izatea, Espainiako Industria Ingeniari Teknikoen eta Industria Perituen Kontseilu Nagusiaren Estatutu Orokorrak onartzen dituen martxoaren 16ko 132/2018 Errege Dekretuaren 7. artikuluan aurreikusitako baldintzetan eta moduan.
2. artikulua.- Lanbide-jardunaren araubidea.
Industria Ingeniari Teknikoaren lanbidea lehia askeko araubidean beteko da eta, zerbitzuen eskaintzari eta haien ordainsaria finkatzeari dagokienez, lehiari eta lehia desleialari buruz indarrean dagoen legeriaren menpe egongo da.
3. artikulua.- Lanen erantzukizuna.
Industria Ingeniari Teknikoaren lanbidea norberarena izango da, baina horrek ez du esan nahi elkarte profesionalak eratu ezin daitezkeenik, erregelamendu honen 21. artikuluan ezarritako moduan.
Lanak teknikari eskudunaren izen-deiturekin, elkargokide-zenbakiarekin eta bere elkargoaren izenarekin sinatuko dira. Hainbat elkargokidek izenpetu ahal izango dituzte erantzukizuna partekatua denean eta lanbide eskurantzengatik beharrezkoa denean.
Era berean, erantzukizun zibileko aseguru poliza bat eskatu ahal izango da, lege mailako arau batek hala zehazten duenean, edo dagokion segurtasun erregelamenduan hala ezartzen denean.
4. artikulua.- Enpresei bisatzeko ezintasuna.
Aurreko artikuluan aurreikusitakoarekin bat, ez dira ikus-onetsiko lanbide sozietateetatik, ingeniaritza-enpresetatik edo bestelakoetatik heldu eta elkargoko teknikari eskudun batek edo gehiagok pertsonalki sinatu ez dituzten lanak.
5. artikulua.- Lanen jabetza.
Industria Ingeniari Teknikoaren lanbidearen berezko dokumentu teknikoen edukiak, hala nola proiektuak, planoak, kalkuluak, krokisak, marrazkiak, txostenak edo irizpenak, egilearen jabetza intelektuala dira; beraz, pertsona fisiko edo juridiko batek ere ezin izango ditu erabili bere baimenik gabe.
6. artikulua.- Dokumentuen sinadura.
Elkargokideak, sinadurarekin, aurreko artikuluan aipatutako agiriak egin dituenean baino ez ditu baimenduko; edo, bestela, legez gaitutako profesionalek egin dituztenean, bere zuzendaritzapean eta ardurapean.
Beste lankide batek sinatutako aldez aurreko dokumentu baten edukia aldatu, zuzendu edo aldatzen duen dokumentu bat egiten bada, haren egileak agiri horri jakinarazi beharko dio, modu frogagarrian, eta ikus-onesteko, jakinarazpen hori egin dela eta bezeroak bisatua eskatu duela baieztatu beharko du, 1000/2010 EDan ezarritakoarekin bat etorriz, Estatutu Orokorren 17. artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe.
7. artikulua.- Bateraezintasuna eta legezko ezintasuna.
Industria Ingeniari Teknikoaren lanbidean aritzeko legezko bateraezintasunen araubidea bete beharko da, Kontseilu Nagusiaren Estatutuen 16. artikuluan ezarritako moduan.
Bere jarduera profesionalari ekiteko eta bere lanak estatutu-bisatuaren pean jartzeko, elkargokideak zinpeko aitorpena aurkeztu beharko du dagokion Elkargo Ofizialean, lanbidean aritzeko epai edo korporazio ebazpen irmo baten bidez gabetuta ez dagoela eta lanbide hori askatasunez egiteko bateraezintasunik ez duela adierazteko.
Bateraezintasun arrazoiren bat duen profesionalak berehala jakinarazi beharko dio Elkargoari, eta lanbidea utzi.
8. artikulua.- Aplikatu beharreko prozedura orokorra.
Lan mandatu, bisatu, erantzukizun profesional eta ordainsari profesionalen prozedurak Kontseilu Nagusiaren Estatutuetako Lehen Tituluko Hirugarren Kapituluan xedatutakoaren arabera arautuko dira.
Halaber, Erregelamendu honen 9. artikuluan eta hurrengoetan bisatuari buruz ezarritako berariazko aurreikuspenak aplikatuko dira.
9. artikulua.- Bisatuaren xedea.
Bisatua Elkargo Ofizialek elkargokideen proiektu eta lan profesionalen gainean duten funtzio publiko deszentralizatua da, Kontseilu Nagusiaren Estatutuetako 18. artikuluan garatutako modu eta kasuetan.
Bisatuaren xedea, gutxienez, honako hauek egiaztatzea izango da:
a) Lanaren egilearen identitatea eta lanbide-gaikuntza.
b) Lan profesionaleko dokumentazioa formalki zuzentzea eta osotasun formala izatea, kasuan kasuko lanari aplika dakiokeen araudiaren arabera.
c) Bisatuarii buruz indarrean dauden legezko edo erregelamenduzko xedapenek agindutako beste edozein egiaztapen.
Ez da bisaturik izanen lana osatzen duten agirien berrikuspen teknikoa edo indarra duten legezko edo erregelamenduzko xedapenetan gutxienez ezarri ez den beste edozein. Xede hori Egiaztatze bisatuei buruzko Erregelamendu honen 14. artikuluan ezarritakoaren arabera arautuko da.
10. artikulua.- Bisatzeko prozedura.
Lan profesionalak bisatzeko prozedura Kontseilu Nagusiaren Estatutuen 18. artikuluan aurreikusitako xedapenei lotuko zaie.
11. artikulua.- Bisatuararen betebeharra.
Bisatua borondatezkoa izango da, Elkargo Profesionalei buruzko otsailaren 13ko 2/1974 Legearen edo Elkargoaren nahitaezko ikus-onespenari buruzko abuztuaren 5eko 1000/2010 Errege Dekretuaren arabera nahitaezkoa denean izan ezik; baita bezeroak berariaz eskatzen duenean ere.
12. artikulua.- Bisatua ematen duen elkargoa.
Bisatua profesionala atxikita dagoen elkargoak eginen du, edo indarra duen araudi aplikagarrian zehaztutako batek.
13. artikulua.- Bisatu-eskaera.
Lan bat ikus-onesteko eskabide ororekin batera agiri bat aurkeztu beharko da. Bertan, gutxienez, elkargokidearen identifikazio datuak, lan mota eta ezaugarri esanguratsuenak jasoko dira, bai eta bezeroak lana bisatzeko espresuki eskatu duela baieztatuko ere, beharrezkoa ez denean.
14. artikulua.- Egiaztapen-bisak.
Kontseilu Nagusiaren Estatutuetako 18.9 artikuluan ezarritakoaren arabera ezar daitezkeen bisatu espezifikoak egiaztatzeko irizpideak onarpen orokorreko arau autonomiko, nazional edo nazioartekoetan oinarrituko dira.
15. artikulua.- Bisatu elektronikoa.
Ikus-onespen telematikoko prozedurak sinadura elektronikoari buruz indarrean dagoen legediaren arabera ezarriko dira, betiere dokumentuak sinatzen dituen profesionalaren eta horien identitatea bermatzeko.
Sinadura elektronikoaren prozedura sinadura elektronikoaren legearen babesean onartutakoen ziurtagiri-zerbitzuen emaile batek bermatu beharko du.
16. artikulua.- Aurkezpena.
Egilearen independentzia eta irizpide profesionala deusetan galarazi gabe, lanak ordenatuta aurkeztu beharko dira, lanbidearen irudiari kalterik ez egiteko moduan.
Elkargo ofizial bakoitzak aurkezteko modua garatu ahal izango du, aurreko printzipioen esparruan eta estatutuetan eta araudi aplikagarrian ezarritako parametroen barruan.
17. artikulua.- Araudi aplikagarriaren aipamena.
Profesionalak egiten duen lan orok aplikatu beharreko legezko araudia bete beharko du eta horri erreferentzia egin beharko dio. Lanaren egilea izango da hura ez betetzearen ondorioen erantzule zuzena.
18. artikulua.- Segurtasun- eta osasun-azterketak.
Segurtasun eta Osasuneko Oinarrizko Azterlan edo Azterlanak, berezko izaera duten derrigorrezko azterlan gisa, urriaren 24ko 1627/1997 Errege Dekretuan xedatutakoaren arabera egingo dira. Errege Dekretu horrek eraikuntza obretako segurtasun eta osasun arloko gutxieneko xedapenak ezartzen ditu; edo hori aldatu edo ordezten duen ondorengo araudian xedatutakoaren arabera.
19. artikulua.- Berezko izaera duten beste lan batzuk.
Lan berariazkoak, hala nola irisgarritasun azterlanak, akustikoak, ingurumen analisiak, azterketa geoteknikoak eta lurzoru azterlanak, perituen txostenak, tasazioak, etab. ; haietariko bakoitzari aplikatu beharreko berariazko araudian xedatutakoaren arabera egingo dira, berez berezko izaera duten lanak osatuz.
20. artikulua.- Banakako ariketarako betekizunak.
Industria ingeniari teknikoaren lanbidean norbanako gisa aritu nahi duen pertsona gaitu orok dagokion elkargoan frogatu beharko du bere burua. Horretarako, frogagiriak aurkeztu beharko ditu, honako hauek barne:
Jarduera ekonomikoen gaineko zergaren zentsuan alta ematea, Industria Ingeniaritza Teknikoari dagokion epigrafean, bai eta indarra duen araudiak eskatzen duen beste edozein betebehar ere.
Erantzukizun zibileko asegurua, une bakoitzean zehaztutako gutxieneko estaldurarekin, ingeniaritza-lanetako arriskuetarako, lege-mailako arau batean edo dagokion segurtasun-erregelamenduan hala ezartzen bada.
Langile Autonomoen Araubide Berezian edo Industria Ingeniari Teknikoen Gizarte Aurreikuspeneko Mutualitatean (MUPITI) edo legez ezarritako beste baliokideren batean alta ematea, indarrean dagoen legediak eskatzen ez duenean izan ezik.
Erregelamendu honen 7. artikuluko bigarren lerroaldean aipatzen den zinpeko aitorpena. Aldian-aldian, eta lanbide jardunean ari den bitartean, Elkargo Ofizialak elkargoko kideari eskatuko dio arestian aipatu diren administrazio betebeharrak eguneratuak dituela frogatzen duen agiria.
Aurreko aurreikuspenaz gain, elkargokideak berari jakinaraziko dio bere atxikipen elkargoari noiz gertatzen den egiaztagirietan egiten den edozein aldaketa.
21. artikulua.- Sozietate profesionalen araubidean jardutea.
Industria ingeniari teknikoaren lanbidea bakarka edo beste profesional batzuekin batera egin ahal izango da, sozietate profesional baten bidez edo ordenamendu juridikoak onartutako eta legearen arabera eratutako beste edozein sozietate-motaren bidez.
22. artikulua.- Elkargoarekiko betebeharrak.
Aurreko artikuluan aipatutako sozietate profesionalak, eskritura publikoan eratu eta Merkataritza Erregistroan inskribatu ondoren, Elkargoko Sozietate Profesionalen Erregistroan inskribatuko dira.
Era berean, sozietate profesionala osatzen duten elkargokideak alta emanda egongo dira dagokion elkargo ofizialean lanbidearen jardun librean, eta horrek dakartzan lanbide- eta elkargo-betebeharrak bete beharko dituzte banan-banan.
23. artikulua.- Bazkide dela egiaztatzea.
Profesionalek kasuan kasuko lanbide elkarteko bazkide profesionalak direla frogatu beharko diote Elkargoari.
24. artikulua.- Lanbide Elkarteko araubidean diharduen elkargokidearen erantzukizuna.
Aurreko artikuluetan aipatutako sozietateek Elkargora bidaliko dute erakundeko bazkide diren elkargokideek sinatutako idazki bat, eta bertan adieraziko dute Elkargoak Lanbide Elkartearen onarpena lan profesionalen ikus-onespenetik eratorritako betebehar ekonomikoei dagokiena baino ez dela. Elkargokideak bere gain hartuko ditu betebehar horiek, lan profesionalaren teknikari arduraduna den aldetik,Sozietateak ordaintzen ez baditu, eta elkargoaren beste betebehar batzuk ere onartuko ditu, baita deontologikoak eta diziplinazkoak ere.
25. artikulua.- Besterenkontura lan egitea.
Enpresa batekin lan-harremana duten elkargoko kideek, esparru bakoitzean zehazten diren baldintzekin eta Industria Ingeniari Teknikoaren kualifikazio eta kategoria profesionalarekin, ikus-onetsi ahal izango dituzte lan profesionalak, betiere beren sinadura eta elkargoaren identifikazioa dutela, baldin eta lan profesionalak zuzenean lotuta badaude enpresaren legezko jarduerarekin eta helburu sozialarekin.
26. artikulua.- Aurreko artikuluko kasuetan aurkeztu beharreko agiriak.
Aurreko artikuluan aipatzen diren elkargoko kideek, beren lan profesionalak ikus-onetsi ahal izateko, agiri hauek aurkeztu beharko dizkiote Elkargoari:
Ingeniaritzaren arloan zure enpresaren jarduera frogatzen duen ziurtagiria, jarduera ekonomikoen gaineko zergan dagokion epigrafean alta emanda dagoela frogatzen duena.
Elkargoko kidearen erantzukizun zibileko aseguruaren egiaztagiria, lege mailako arau batek hala eskatzen duenean edo dagokion Segurtasun Erregelamenduak zehazten duenean.
Elkargokideak bere lanbide kategorian Gizarte Segurantzan alta ematea.
Erregelamendu honen 7. artikuluko bigarren lerroaldean aipatzen den zinpeko aitorpena.
Xedapen gehigarria.
Erregelamendu honetan aurreikusitako moduetako edozeinetan, lanbidean lehenago jardun duten elkargokideak Kontseilu Nagusiaren Osoko Bilkuran berresten diren unetik bertatik izango dira Erregelamendu honetan jasotako betebeharrak.
Xedapen indargabetzaile bakarra.
Lanbidea Arautzeko Erregelamendu hau osoko bilkuran berretsi ondoren, 2005eko maiatzeko lanbidea arautzen duen aurreko Erregelamendua indarrik gabe geratuko da automatikoki.
Azken xedapenetan lehena.
Kontseilu Nagusiaren Osoko Bilkurak, autonomia-erkidegoetako kontseiluek eta lurralde-elkargoek, bakoitzak bere eskumenen esparruan, erregelamendu honetan ezarritako aurreikuspenak garatuko dituzte.
Azken xedapenetan bigarrena.
Erregelamendu honek bere xedeari buruzko oinarrizko agindu minimoak biltzen ditu, autonomia-erkidegoetako kontseiluen edo, hala badagokio, lurraldeetako elkargoen eskumenei kalterik egin gabe, lanbidea antolatzeko eta bere lurralde-eremuan jarduteko.
Azken xedapenetan hirugarrena.
Erregelamendu honetan maskulinoan erabiltzen diren genero-erreferentzia guztiak erreferentzia generikoak dira eta emakumeei zein gizonei buruzkoak.